Ποιμήν (τσοπάνης) !

Ο πίνακας ειναι εργο του Επαμεινώνδα Θωμόπουλου

...Από τα πρώτα επαγγέλματα που επινόησε ο άνθρωπος ήταν αυτό του τσοπάνου. Ο τσοπάνος είναι ο γραφικός τύπος της Ελληνικής υπαίθρου, περήφανος, τολμηρός, ανθεκτικός, που παλεύει με τα λιοπύρια, τα κρύα, τους ανέμους, τα χιόνια και τις βροχές. Είναι ο λεβέντης που τόσο πολύ έχει τραγουδήσει η λαϊκή μας μούσα. Συνήθως αγράμματοι οι περισσότεροι αλλά καλοί οικογενειάρχες, ευλαβείς χριστιανοί και αγνοί άνθρωποι με την πατρίδα κλεισμένη στην ψυχή τους έδιναν πάντοτε το παρόν στους εθνικούς αγώνες.

Η δουλειά τους τραχεία και επίμονη, στα πόδια από το χάραμα που σκαρίζανε μέχρι το νύχτωμα που μαζεύανε τα πράματά τους. Αυτοί έδιναν ζωή στα άγρια ξεροβούνια, λημερνώντας πάνω σε αυτά οδηγώντας τα κοπάδια τους, παρέα με τα σκυλιά τους. Και αχολογούσαν οι λαγκαδιές από τα βελάσματα και τα σφυρίγματα, στον ήχο της φλογέρας και τις γλυκές μελωδίες των κυπροκούδουνων. Τα ρούχα τους ήσαν καμωμένα από υφαντά που ύφαιναν οι γυναίκες τους στον αργαλειό, αλλά και πλεκτά στο χέρι με τη βελόνα. Η κάπα τους μαύρη ή γκρίζα ήταν ο καθημερινός σύντροφός τους, ολοχρονίς. Τα τσαρούχια τους, οι αρβύλες τους, το ταγάρι τους και η ομορφοκεντημένη γκλίτσα τους χάριζαν ιδιαίτερη λεβεντιά και χάρη. 

Σπίτι τους το καλοκαίρι ήταν το γρέκι, πάνω στα ορεινά ξάγναντα, γεμάτο με όλα τα χρειαζούμενα αμόμυλα (τέσες1, κακκάβια, κάδες, τσαντήλες, σκουτιά κλπ.) Ζωή σκληρή! Για να βοσκήσει τα πράματά του ανάμεσα στα κουτρουλιασμένα2 λειβάδια. Να τα ταΐσει στο μαντρί σανό, τριφύλλι, βίκο. Να τα ποτίσει στα κορίτα3. Να τα σταλίσει στη σταλίστρα. Να τα αρμέξει στη στρούγκα. Να τα κουρέψει στον τσάρκο4 και να μαζέψει την κοζά5. Αγώνας να τα ξεγεννήσει, να τυροκομήσει, να … να !!!

Παρ’ όλα αυτά ο ακούραστος και γαλήνιος ποιμενικός κτηνοτρόφος αντιμέτωπος με τα στοιχεία της φύσης μέσα στις κακοτοπιές, ποτέ δε βαρυγκωμούσε. Κρατώντας το σκήπτρο στο ροζιασμένο χέρι – τη γκλίτσα – κυβέρνησε το λαό του ως τα βαθειά γεράματα. Στον κόρφο του είχε τη φλογέρα και στον ώμο του το τράστο6 με το κολατσιό του, το κρασί και το νερό του. Και στο μυαλό του εκτός από τη φαμελιά του, τη βάκρα7, τη σίβα7, τη μπάλια7, τη λιάρα7, το βετούλι, το τραΐ!!!

Μια βουκολική εποχή που ίσως έκλεισε τον κύκλο της!».

******************************

1 Μεταλλικά δοχεία αρμέγματος.

2 «Σημαδεμένα» χωράφια, ώστε να μην τα βοσκήσουν άλλα κοπάδια.

3 Μεταλλικές ή ξύλινες κατασκευές, όπου ποτίζονται ή τρώνε τα ζώα.

4 Χώρος όπου «μένουν» (κυρίως) μόνο τα αρνιά και τα κατσίκια.

5 Μαλλί γίδας.

6 Ταγάρι.

7 Ονομασίες προβάτων (κυρίως), που οι περισσότερες δίνονται ανάλογα με το χρώμα τους).

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος

Πηγή:http://www.kalavrytanews.com/2011/12/blog-post_1398.html