Τρίτο μέρος του αφιερώματός μας στα υπό κατάρτιση Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων, για τα οποία όπως έχουμε αναφέρει στο πρώτο και το δεύτερο μέρος, έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες δημόσια διαβούλευση. Είπαμε ήδη για το νόημα που έχουν αυτά τα σχέδια, ως εργαλείο στην χάραξη πολιτικής (αειφόρου ελπίζω) ανάπτυξης.
Όπως σε όλες τις μελέτες, τόσο τα δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν σε αυτή, όσο και οι παραδοχές που θα γίνουν από τους μελετητές, εξαρτώνται κατά πολύ από την κατεύθυνση που δίνεται από την γενικότερη πολιτική ανάπτυξης και το πόσο ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται το θέμα προστασία του περιβάλλοντος.
Θα μου πείτε πως κανονικά θα έπρεπε να γίνει πιστή εφαρμογή της Οδηγίας - Πλαίσιο για τα Νερά, όμως η ίδια η Οδηγία επιτρέπει κάποια ελαστικότητα στην εφαρμογή της. Βέβαια το λάστιχο αν το τεντώσεις πολύ, μπορεί και να σου σπάσει στα μούτρα, οπότε ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά των υπό διαμόρφωση Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων της Πελοποννήσου.
Θυμάστε πως στα ΣΔΥ που συντάχθηκαν για την Δυτική Στερεά Ελλάδα, την Ήπειρο και την Θεσσαλία, οι μελετητές, παρά το νομοθετικό κενό στον χαρακτηρισμό των Υδάτων Αναψυχής, πέραν των ακτών κολύμβησης για τα οποία έχει προβλέψει ο Έλληνας νομοθέτης, περιέλαβαν στην μελέτη αυτή, και αρκετά πλεύσιμα ποτάμια, αλλά και λίμνες.
Τα ποτάμια του ΥΔ Βόρειας Πελοποννήσου
Οι κύριες δραστηριότητες αναψυχής εσωτερικών υδάτων που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα, όπως πολύ σωστά περιγραφόταν στην μελέτη, είναι:
το Rafting,
το Θαλάσσιο Σκι (σε λίμνη),
το Κανόε - Καγιάκ (ποταμού και λίμνης),
το Ψάρεμα σε λίμνη ή ποτάμι,
η Πεζοπορία σε ποτάμι (river trekking) και
η Διάσχιση φαραγγιών (Canyoning).
Στις μελέτες όμως της Πελοποννήσου, κανένας από τους δεκάδες ποταμούς των τριών υδατικών διαμερισμάτων της Πελοποννήσου, δεν χαρακτηρίζονται ως Ύδατα Αναψυχής. Γιατί άραγε αυτή η διαφορά αντίληψης;
Τα υδατικά διαμερίσματα της Πελοποννήσου είναι τρία: Το Βόρειο, το Δυτικό και το Ανατολικό. Στο Προσχέδιο Διαχείρισης Υδατικού Διαμερίσματος Βόρειας Πελοποννήσου - Μητρώο Προστατευομένων Περιοχών - σελίδα 2-2, του Μητρώου Προστατευομένων Περιοχών, αναφέρεται πως στις παραδοχές που υιοθετούνται για την σύνταξη του Μητρώου Προστατευομένων Περιοχών, πως στα "Ύδατα Αναψυχής" περιλαμβάνονται μόνο οι περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως "Ύδατα Κολύμβησης" σύμφωνα με την οδηγία 76/160/ΕΟΚ", ενώ στο κεφ.3.4 (σελ 3-3) αναγράφεται πως: "Στο Μητρώο δεν εντάχθηκαν οι περιοχές / Υδατικά Συστήματα στα οποία αναπτύσσονται δραστηριότητες αναψυχής (rafting, πεζοπορία σε ποτάμια, διάσχιση φαραγγιών, κλπ) αφού δεν έχουν χαρακτηρισθεί σαν ύδατα αναψυχής, μέσω αδειοδότησης, σύμφωνα με την ΚΥΑ 43504/5-12-20005"
Θέλω να παρατηρήσω εδώ, πως η ΚΥΑ 43504/5‐12‐2005, αναφέρεται στις άδειες που πρέπει να εκδώσουν οι επιχειρήσεις, φορείς, κ.α. που θέλουν να κάνουν χρήση των υδάτων και θα έχουν εγκαταστάσεις στην περιοχή. Στην ίδια μελέτη όμως, στο κεφ.5, γίνεται αναφορά σε δράσεις αθλητικές και αναψυχής που γίνονται σε περιοχές εκτός χαρακτηρισμού, όπως ο κωπηλατικός γύρος και οι επιδείξεις flatwater canoe kayak της ομοσπονδίας, στη λίμνη Δόξας Φενεού (σελ.5-5). Επίσης, στο Προσχέδιο Διαχείρισης Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Πελοποννήσου - Μητρώο Προστατευομένων Περιοχών στο κεφ.5.4 αναφέρεται πως καταβάσεις καγιάκ γίνονται τόσο στον ποταμό Λούσιο - Αλφειό, όσο και στον Λάδωνα. Στην λίμνη μάλιστα του Λάδωνα γίνονται επιπλέον δραστηριότητες αναψυχής) Και στις δυο αυτές περιοχές, υπάρχουν και οργανωμένες εγκαταστάσεις, εταιρειών εναλλακτικού τουρισμού. Πως επομένως, ενώ γνωρίζουν οι μελετητές για τις οργανωμένες αυτές δραστηριότητες, προσφεύγουν στην ΚΥΑ 43504/2005;
Ακόμα κι έτσι όμως, η συγκεκριμένη ΚΥΑ δεν αφορά τη χρήση του ποταμού από ερασιτέχνες, οι οποίοι μπορεί να επισκέπτονται για αναψυχή το ποτάμι χωρίς άδεια. Σε καμμία περίπτωση επίσης δεν σημαίνει πως επειδή σε ένα ποτάμι δεν έχει ζητηθεί η έκδοση άδειας, αυτό το ποτάμι δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως περιοχή υδάτων αναψυχής, κατά τη σύνταξη του Σχεδίου Διαχείρισης. Σε ποιά ποτάμια αναφερόμαστε;
Τα ποτάμια στα οποία γίνονται καταβάσεις καγιάκ - ράφτιγκ στην Πελοπόννησο, είναι:
Ποταμοί Λούσιος - Αλφειός: Κλασσικές διαδρομές καγιάκ στο Λούσιο, ξεκινούν από την Αρχαία Γόρτυνα και καταλήγουν στη γέφυρα του Ατσίχολου, αλλά μπορούν να συνεχιστούν και πιο κάτω, όπου ο Λούσιος συμβάλει με τον Αλφειό και η διαδρομή φτάνει μέχρι το γεφύρι του Κούκου, αλλά και το Μάτεσι. Οι δυο τελευταίες διαδρομές είναι φημισμένες και για τις καταβάσεις με βάρκες (rafting). Στο Λούσιο, πάνω απ' την Αρχαία Γόρτυνα υπάρχει το φαράγγι των μοναστηριών, όπου γίνεται river trekking.
Καγιάκ στον Άνω Λούσιο
Ποταμός Ερύμανθος: Εξαιρετική η διαδρομή καγιάκ ή και ραφτιγκ από Τριπόταμα μέχρι Βιδιάκι, αλλά και πιο κάτω, μέχρι την Ελαία. Από τα πιο εντυπωσιακά, άγριας ομορφιάς ποτάμια της Ελλάδος.
Καγιάκ στον Ερύμανθο
Ποταμός Σελινούντας: Ο Σελινούντας χαράσει μια άγριας ομορφιάς πορεία, ανάμεσα στα βουνά Μπάρμπας και Κλωκός, προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου Φύση (Natura 2000). Η διαδρομή καγιάκ ξεκινά απ' τη Μονή Μακελαριάς και τερματίζει μετά το φαράγγι, στο ύψος του χωριού Άνω Μαυρίκι. Το καλοκαίρι, το ποτάμι διασχίζεται και με τα πόδια.
Καγιάκ στο Σελινούντα
Ποταμός Λάδωνας: Γνωστός για τις καταβάσεις με βάρκες rafting, από τη Δάφνη, αλλά και για κανό στη λίμνη του.
Rafting στο Λάδωνα. Φωτο: Σπ. Παναγόπουλος
Καγιάκ στον Μηλάονα
Ποταμός Μηλάονας: Ξεκινώντας απ' το στενό φαράγγι κάτω από τη μονή Κερνίτσης, ο Μηλάονας φιλοξενεί μια εντυπωσιακή διαδρομή καγιάκ, μέχρι το χωριό Καμένιτσα.
Ποταμός Πηνειός: Ο Ηλειακός Πηνειός - όπως ονομάζεται για να διακρίνεται απ' τον πολύ μεγαλύτερο συνονόματό του της Θεσσαλίας - διαπλέεται με καγιάκ, από το χωριό Κακοτάρι, μέχρι τα Καρπέτα.
Καγιάκ στον Ηλειακό Πηνειό
Για τα παραπάνω ποτάμια, πέρα από τη μάχη της αναγνώρισής τους ως Ύδατα Αναψυχής, πρέπει να δώσουμε και τον αγώνα επιβίωσής τους από την (υδρο)ηλεκτρική καρέκλα. Ο Ερύμανθος απειλείται άμεσα από την κατασκευή δύο μικρών υδροηλεκτρικών έργων. Οι εργασίες για την κατασκευή του πρώτου από αυτά, διεκόπησαν πριν μερικά χρόνια από το Συμβούλιο της Επικρατείας, χωρίς αυτό να εμποδίσει την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να εκδόσει δύο νέες άδειες για υδροηλεκτρικά. Διαβάστε τι έχουμε γράψει σχετικά εδώ. Το ίδιο και ο Σελινούντας, με τρία υδροηλεκτρικά στη φάση αδειοδότησης και ένα (στο κυρίως φαράγγι) υπό εξέταση, αλλά και ο Πηνειός, με ένα υδροηλεκτρικό, στο Κακοτάρι, να έχει ήδη πάρει άδεια παραγωγής. Στο Λούσιο, οι αγώνες που έχουν δώσει κατά καιρούς οι τοπικές οργανώσεις, έχουν απομακρύνει τις όποιες προτάσεις για υδροηλεκτρικά στον Αλφειό. Βέβαια, ο Λούσιος ακόμα απειλείται, στο περιπατητικό φαράγγι των μοναστηριών.
Υδροηλεκτρικές απειλές
Μπορεί τα παραπάνω ποτάμια να μην χαρακτηρίζονται απ' τους μελετητές ως "Ύδατα Αναψυχής", αλλά για εμάς που τα γνωρίζουμε καλύτερα - αλήθεια, πως χαρακτηρίζεις κάτι χωρίς καν να το έχεις δει; - αναμφίβολα είναι!
Τον ίδιο χαρακτηρισμό δικαιούνται και άλλα ποτάμια της Πελοποννήσου, όπως η Νέδα, ή ο Βουραϊκός, που είναι πασίγνωστα για τις διασχίσεις τους, αλλά κι οι λίμνες και τα φαράγγια άλλων ποταμών που δέχονται άλλου είδους επισκέψεις αναψυχής (river trekking, canyoning,fly fishing, κλπ). Ελπίζω και εύχομαι να γίνει σχολιασμός και γι αυτά, από φίλους με περισσότερες γνώσεις στο χώρο, ώστε να ληφθούν και αυτά υπόψη στη χάραξη πολιτικής υδάτων και να προστατευθούν.
River Trekking στη Νέδα
Η Ελλάδα θεωρείται στη πανευρωπαϊκή κοινότητα των ποταμών, σαν ένας παράδεισος και γι αυτό κάθε άνοιξη, που τα νερά τρέχουν σ όλα τα ποτάμια, την επισκέπτονται ομάδες καγιάκερς από πολλές χώρες: Γερμανία, Ιταλία, Αυστρία, Τσεχία, Σλοβενία, κ.α. Είναι προς το συμφέρον μας να κρατήσουμε τα ποτάμια μας ζωντανά και ακόμη περισσότερο, να τα στηρίξουμε ώστε να διευκολύνουμε αυτόν τον ορεινό τουρισμό που τόσο έχουν ανάγκη οι τοπικές κοινωνίες. Και ας μην ξεχνάμε... όσο ένα ποτάμι δέχεται επισκέψεις από ανθρώπους που αγαπούν τη φύση, αυτό το ποτάμι δεν κινδυνεύει να χαθεί. Και το πρώτο βήμα για να τα προστατεύσουμε είναι να τα αναγνωρίσουμε ως «Υδατα Αναψυχής»
Tags:
.png)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
